Nấm âm đạo - Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

Nấm âm đạo là một trong những bệnh lý phụ khoa phổ biến ở nữ giới, gây ra nhiều triệu chứng khó chịu như ngứa rát, khí hư bất thường và đau khi quan hệ. Tình trạng này chủ yếu do sự phát triển quá mức của nấm Candida albicans trong môi trường âm đạo, thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Nếu không được điều trị kịp thời, nấm âm đạo có thể tái phát nhiều lần và ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản cũng như chất lượng cuộc sống. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa, điều trị nấm âm đạo hiệu quả, giúp chị em bảo vệ sức khỏe phụ khoa của mình.

>> Xem thêm: Top 6 phòng khám phụ khoa Hà Nội uy tín, được nhiều chị em tin tưởng lựa chọn

Nấm âm đạo là gì?

Nhiễm nấm âm đạo, dạng viêm âm đạo phổ biến nhất, do nấm Candida gây ra, một loại nấm có sẵn trong cơ thể, bao gồm miệng, đường tiêu hóa và âm đạo. Khi nấm Candida được duy trì cân bằng, nó không gây ra vấn đề gì. Tuy nhiên, sự phát triển quá mức của nấm Candida có thể dẫn đến nhiễm nấm âm đạo, chủ yếu ảnh hưởng đến phụ nữ trong độ tuổi sinh sản và phụ nữ trước khi mãn kinh, góp phần gây ra tình trạng đặc trưng bởi nhiễm trùng, sưng tấy và khó chịu ở vùng âm đạo.

Triệu chứng của nhiễm nấm âm đạo

Nhiễm nấm âm đạo có thể biểu hiện bằng những thay đổi về đặc điểm âm hộ và khí hư, thường đặc hơn nhưng không có mùi hôi. Mặc dù không phải ai bị nhiễm nấm cũng có triệu chứng, nhưng bệnh nhân có thể gặp phải những triệu chứng sau:

• Kích ứng hoặc ngứa âm đạo và âm hộ.
• Cảm giác nóng rát tăng lên khi đi tiểu.
• Khí hư âm đạo màu trắng, đặc giống như phô mai tươi.
• Viêm đỏ và sưng âm đạo và âm hộ.
• Thỉnh thoảng có vết nứt ở thành âm hộ hoặc âm đạo.
• Một số trường hợp hiếm gặp bị đau khi quan hệ.

Điều quan trọng cần lưu ý là các triệu chứng của nhiễm nấm âm đạo có thể giống với các bệnh lý âm đạo khác hoặc các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI). Do đó, nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào được đề cập nhưng không chắc chắn về bản chất của tình trạng bệnh, bạn nên đi khám để được chẩn đoán xác định.

Nguyên nhân chính gây ra nhiễm nấm âm đạo

Nhiễm nấm âm đạo là do sự phát triển quá mức của loài nấm men được gọi là Candida. Trong điều kiện bình thường, Candida không gây ra triệu chứng; tuy nhiên, những thay đổi về môi trường có thể thúc đẩy sự phát triển của nó, dẫn đến nhiễm nấm men. Nhiều yếu tố nguy cơ có thể góp phần vào sự nhân lên của Candida bao gồm:

Sử dụng kháng sinh

Thuốc kháng sinh tiêu diệt vi khuẩn có lợi trong âm đạo, vốn thường giúp điều hòa sự phát triển của nấm men. Khi nấm men vượt trội hơn vi khuẩn có lợi, nó có thể dẫn đến nhiễm trùng nấm men.

Thay đổi nội tiết tố nữ

Sự thay đổi nội tiết tố, chẳng hạn như trong thời kỳ mang thai, sử dụng thuốc tránh thai hoặc thay đổi chu kỳ kinh nguyệt, có thể phá vỡ sự cân bằng của nấm candida trong môi trường âm đạo.

Suy giảm miễn dịch

Các tình trạng và phương pháp điều trị ức chế hệ thống miễn dịch, chẳng hạn như thuốc điều trị HIV hoặc AIDS, hóa trị và xạ trị, có thể khiến cơ thể dễ bị nhiễm nấm candida hơn.

Do ảnh hưởng của bệnh lý khác

Chẳng hạn như bệnh tiểu đường không được kiểm soát, lượng đường trong máu cao có thể dẫn đến lượng đường dư thừa trong nước tiểu, tạo ra môi trường thuận lợi cho nấm men phát triển.

Điều trị nhiễm nấm âm đạo

Điều trị bằng thuốc uống và thuốc tại chỗ

Điều trị nấm âm đạo bằng thuốc là phương pháp phổ biến, giúp tiêu diệt nấm Candida albicans, giảm viêm nhiễm và ngăn ngừa tái phát. Thuốc được chia thành hai nhóm chính: thuốc uống và thuốc tại chỗ (thuốc đặt, thuốc bôi). Việc lựa chọn dạng thuốc phụ thuộc vào mức độ bệnh, tình trạng sức khỏe và chỉ định của bác sĩ.

Thuốc uống kháng nấm

Thuốc uống thường được chỉ định khi nhiễm nấm âm đạo tái phát nhiều lần hoặc mức độ nặng. Thành phần chính thường là các hoạt chất kháng nấm nhóm azole như fluconazole, itraconazole, ketoconazole. Những hoạt chất này giúp tiêu diệt nấm từ bên trong, kiểm soát tình trạng viêm nhiễm toàn thân và giảm nguy cơ lây lan.

Công dụng của thuốc uống là làm giảm nhanh các triệu chứng ngứa rát, tiết dịch bất thường, đồng thời hỗ trợ tiêu diệt tận gốc nấm gây bệnh. Một số thuốc uống phổ biến gồm Fluconazole (Diflucan), Itraconazole (Sporanox), Ketoconazole. Liều dùng thường 1–3 ngày, nhưng ở trường hợp tái phát có thể kéo dài hơn theo hướng dẫn của bác sĩ.

Thuốc đặt âm đạo

Thuốc đặt là phương pháp tác động trực tiếp tại vị trí nhiễm nấm, giúp tiêu diệt vi sinh gây bệnh nhanh chóng. Thành phần phổ biến gồm clotrimazole, miconazole, nystatin hoặc kết hợp metronidazole để điều trị đồng thời viêm âm đạo do trùng roi hoặc vi khuẩn.

Thuốc đặt có công dụng giảm viêm, ngứa rát, tiêu diệt nấm Candida, khôi phục môi trường âm đạo. Một số loại thường dùng gồm Canesten, Neo Tergynan, Polygynax, Gynazole-1. Thời gian đặt thường kéo dài 3–7 ngày tùy loại thuốc và tình trạng bệnh.

Thuốc bôi ngoài

Thuốc bôi thường chứa hoạt chất kháng nấm như clotrimazole, miconazole, ketoconazole, giúp giảm nhanh triệu chứng ngứa, sưng đỏ ở vùng âm hộ và da xung quanh. Thuốc bôi thường được sử dụng kết hợp với thuốc đặt hoặc thuốc uống để tăng hiệu quả điều trị.

Các sản phẩm phổ biến gồm Clotrimazole Cream, Miconazole Cream, Nystatin Ointment. Thuốc bôi được dùng 1–2 lần mỗi ngày theo hướng dẫn, tránh bôi quá nhiều hoặc lạm dụng để không gây kích ứng da.

Điều quan trọng là phải kiêng quan hệ tình dục trong khi đang điều trị bằng thuốc chống nấm, vì nó có thể làm trầm trọng thêm tình trạng kích ứng và một số loại thuốc có thể làm giảm hiệu quả của các biện pháp tránh thai.

Sử dụng các sản phẩm hỗ trợ điều trị nhiễm nấm âm đạo

Bên cạnh việc điều trị theo chỉ định của bác sĩ, chị em có thể kết hợp sử dụng các sản phẩm hỗ trợ nhằm tăng hiệu quả, rút ngắn thời gian hồi phục và ngăn ngừa tái phát. Các nhóm sản phẩm phổ biến bao gồm men vi sinh bổ sung lợi khuẩn, viên đặt hỗ trợ điều trị và dung dịch vệ sinh phụ nữ.

Men vi sinh bổ sung lợi khuẩn

Men vi sinh bổ sung lợi khuẩn là sản phẩm giúp tăng cường hệ vi sinh có lợi trong âm đạo, đặc biệt là các chủng Lactobacillus. Những lợi khuẩn này tạo môi trường axit nhẹ, ức chế sự phát triển của nấm Candida albicans và vi khuẩn gây hại.

Thành phần chính thường bao gồm lợi khuẩn Lactobacillus rhamnosus, Lactobacillus reuteri cùng các vitamin, khoáng chất hỗ trợ sức khỏe phụ khoa. Công dụng chính là giúp cân bằng pH âm đạo, giảm ngứa rát, hạn chế khí hư bất thường và ngăn ngừa tái phát nấm âm đạo.

Một số sản phẩm phổ biến có thể kể đến như Lactobact Intima, Optibac For Women, Lavima… Men vi sinh có thể dùng đường uống hoặc đường đặt, tùy theo hướng dẫn của nhà sản xuất và bác sĩ.

>> Xem thêm: Optibac tím - Giải pháp bổ sung lợi khuẩn cho phái nữ

Viên đặt hỗ trợ điều trị nấm âm đạo

Viên đặt hỗ trợ điều trị nấm âm đạo thường chứa các chiết xuất thảo dược giúp tiêu diệt nấm và giảm triệu chứng khó chịu. Sản phẩm được đặt trực tiếp vào âm đạo, tác động nhanh tại chỗ, nhờ vậy giảm viêm, ngứa và khí hư hiệu quả.

Thành phần phổ biến gồm các chiết xuất thảo dược như trầu không, trà xanh, hoàng bá, lô hội… Công dụng chính là góp phần tiêu diệt nấm Candida, giảm viêm nhiễm, hỗ trợ phục hồi niêm mạc âm đạo.

Một số cái tên được sử dụng rộng rãi gồm Dermoxen Bactor, Revirgin Gung Bqcell... Việc sử dụng cần tuân thủ liều lượng và thời gian đặt để đạt hiệu quả tối ưu.

Dung dịch vệ sinh phụ nữ

Dung dịch vệ sinh phụ nữ là sản phẩm giúp làm sạch vùng kín nhẹ nhàng, hỗ trợ cân bằng pH và giảm nguy cơ viêm nhiễm. Khi bị nấm âm đạo, lựa chọn dung dịch vệ sinh phù hợp sẽ giúp làm dịu cảm giác ngứa rát, loại bỏ dịch tiết và tạo môi trường bất lợi cho nấm phát triển.

Thành phần thường bao gồm acid lactic, chiết xuất thảo dược như trà xanh, trầu không, lô hội, hoa cúc, kết hợp với hương thơm dịu nhẹ và độ pH khoảng 4 – 6. Công dụng chính là làm sạch, khử mùi, duy trì môi trường âm đạo khỏe mạnh.

Một số sản phẩm được nhiều chị em tin dùng như Dạ Hương, Lactacyd FH, Saugella… Tuy nhiên, không nên lạm dụng và chỉ dùng 1 – 2 lần mỗi ngày để tránh làm mất cân bằng hệ vi sinh tự nhiên.

Phòng ngừa nhiễm nấm âm đạo

Để ngăn ngừa tình trạng nhiễm trùng nấm âm đạo, chị em nên thực hiện những thay đổi lối sống sau:

• Tránh thụt rửa: Thụt rửa có thể phá vỡ sự cân bằng tự nhiên của vi khuẩn giúp kiểm soát sự phát triển của nấm trong âm đạo.
• Sử dụng thuốc kháng sinh đúng cách: Giảm thiểu việc sử dụng thuốc kháng sinh không cần thiết vì chúng có thể vô tình gây hại cho vi khuẩn có lợi trong âm đạo, tạo điều kiện cho nấm men phát triển.
• Tránh dùng lăn khử mùi và tampon có mùi thơm: Những sản phẩm này có thể gây kích ứng và làm xáo trộn môi trường âm đạo. Tốt nhất nên chọn loại không mùi.
• Giữ vùng kín khô ráo: Tránh mặc quần áo ướt trong thời gian dài, chẳng hạn như đồ bơi hoặc đồ tập thể dục, vì môi trường ẩm ướt có thể thúc đẩy nấm men phát triển. Thay quần áo ẩm ngay lập tức.
• Chọn quần áo thoải mái: Chọn quần áo thoáng khí, rộng rãi để giảm sự tích tụ độ ẩm và ma sát ở vùng âm đạo.
• Sử dụng chất bôi trơn gốc nước: Khi sử dụng chất bôi trơn trong quan hệ, hãy chọn loại gốc nước vì chúng ít gây ảnh hưởng đến môi trường âm đạo hơn so với chất bôi trơn gốc dầu.
• Duy trì lượng đường trong máu ở mức khỏe mạnh: Nếu bạn bị tiểu đường, việc kiểm soát lượng đường trong máu là rất quan trọng, vì lượng đường cao có thể tạo điều kiện thuận lợi cho nấm men phát triển quá mức. 

Bằng cách kết hợp những thay đổi lối sống này, bạn có thể giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng nấm men âm đạo và duy trì sức khỏe âm đạo tốt hơn.

Trên đây là những thông tin chi tiết về nấm âm đạo như triệu chứng, nguyên nhân, cách điều trị và phòng ngừa nhiễm nấm âm đạo. Nếu còn bất cứ thắc mắc nào, xin quý khách hàng liên hệ trực tiếp đến số hotline 0965 280 068.